Ngư dân người Việt và "THUỶ TRIỀU ĐEN"

Sự cố dầu tràn ở Vịnh Mexico đang khiến những người dân sinh sống
bằng nghề đánh bắt tôm cá ở ngoài khơi các bang chạy quanh bờ biển nước
Mỹ tại khu vực này, đặc biệt là bang Louisiana, khốn đốn. Ngư dân gốc
Việt nằm trong số này.


Bờ biển gần Venice tại Louisiana đầy mảng dầu mà dự báo sẽ phải mất nhiều tháng để khắc phục

Một mùa tôm khác
Phung Pham, 55 tuổi, đã làm nghề này
được 23 năm. Ông thường câu cá và tôm ở quê nhà là thành phố Nha Trang,
Việt Nam. Sau khi rời Nha Trang, ông đến lập nghiệp ở Gretna,
Louisiana, và ngang dọc sóng nước để lấy tiền nuôi 3 người con ăn
học.Ông góp phần cùng ngư nghiệp của tiểu bang Louisiana cung cấp
khoảng một phần ba số hải sản đánh bắt được tại Mỹ.
“Câu tôm là tất cả những gì tôi biết. Ở tuổi này, tôi không còn lựa
chọn nào khác”, Pham nói bằng tiếng Việt. “Một đứa đã vào đại học, tôi
còn hai đứa nữa. Tôi đã làm việc cả đời vì gia đình, đảm bảo rằng các
con có những gì tối thiểu nhất. Nhưng mùa tôm này đã khác”.


Không được ra khơi gần 2 tuần nay, những ngư dân gốc Việt vô cùng lo lắng vì hải sản là thu nhập chủ yếu của họ

Vụ dầu loang do một dàn khoan dầu dưới biển gây ra xảy ra ngay trước
mùa đánh bắt cua, tôm và hào tại Mỹ. Ngày 2/5, đích thân Tổng thống Barack Obama đã đến thị sát khu vực bờ biển Louisiania, ngư trường quan trọng của ngành công nghiệp cá và là một trong những nơi bị thảm họa
thủy triều đen. Theo giới chuyên gia, lượng dầu tràn ra nhiều gấp ba so
với dự kiến. Qua các hình ảnh từ vệ tinh, các nhà khoa học cho biết
thảm dầu ngày càng mở rộng, đến hơn ba lần so với dự kiến. Vào đầu tuần
trước, diện tích của thảm dầu là 2.600 km2, đến cuối tuần đã lên đến
9.000 km2 và xu hướng ngày càng rộng hơn nữa.
Từ một tuần nay, 6
rôbốt được điều khiển từ xa đã làm việc ở độ sâu 1.500m dưới biển để
trám lại các lỗ thủng tại giếng khoan Deepwater Horizon của công ty BP,
nơi dàn khai thác đã bị nổ tung ngày 20/4. Hiện nay hoạt động này vẫn
chưa có kết quả. Tình trạng “thảm họa quốc gia” được ban bố trên toàn
liên bang từ tối 29/4. Các bang Louisiana, Florida, Alabama, Mississipi
đã ban bố tình trạng báo động khẩn cấp. Dọc các bang chạy quanh bờ biển
của Mỹ ở Vịnh Mexico này, có hàng nghìn người Mỹ gốc Việt đang kiếm
sống bằng nghề đánh bắt tôm. “Tất nhiên là tôi sợ. Tình hình này có thể
khiến chúng tôi bị phá sản”, Pham nói. Lo lắng, nhưng Pham cho rằng ông
có thể đương đầu với bất kỳ điều gì sẽ đến. Đó là đức tính đặc trưng
của nhiều người Mỹ gốc Việt.
Các giới chức Mỹ đã đình chỉ việc đánh bắt cá tại phần lớn vùng biển bị
ảnh hưởng và quyết định này sẽ có hiệu lực 10 ngày trong khi các nhà
khoa học nghiên cứu tác động của vụ dầu loang đối với các hải sản
thương mại trong vùng Vịnh Mexico. Các khu vực bị đặt trong tình trạng
ngưng đánh bắt cá gồm vùng biển ngoài khơi phía Đông Nam các bang
Louisiana, Mississippi, Alabama và Florida.

Thảm họa tiếp thảm họa
Thuong Nguyen, người đàn ông
50 tuổi có hình săm rất "ngầu" nơi cánh tay, đang loay hoay trên chiếc
thuyền của mình bên bến tàu. Những ngày này, bên bờ Vịnh Mexico, cạnh
tàu của ông là la liệt những chiếc thuyền đánh bắt tôm – cá neo kín,
thao thức cùng các ông chủ. Đáng lẽ giờ này, thay vì nằm im với những
tấm lưới khô cong dưới nắng, chúng đã phải ra khơi.


Thuong Nguyen trên chiếc thuyền câu tôm của ông ở Venice (Louisiana), vùng biển bị ảnh hưởng nặng nề

“Cuộc sống rất khó khăn”, ông nói bằng tiếng Việt. Tình hình hiện nay
đe dọa và thậm chí có thể cướp đi kế sinh nhai của hàng nghìn người,
gồm cả người đàn ông
gần như cả cuộc đời sống trên chiếc thuyền đánh tôm này. Giờ đây, những
gì ông có thể làm là sơn vẽ, gõ rỉ cho con thuyền và trăn trở về cách
đảm bảo cuộc sống cho người vợ Mỹ và 4 đứa con đang sống trong một ngôi
“nhà kéo” ở Buras, cách Venice thuộc bang Louisiana vài km.
Ngày
2/5, mấy chục ngư dân tụ họp tại một trường học ở Venice để gặp các đại
diện của công ty BP ở Mỹ, là xí nghiệp điều hành các giếng dầu dưới mặt
biển. Công ty BP thuê các tàu đánh cá tại địa phương để trợ giúp việc
làm sạch các vết dầu loang. John Chiem, 51 tuổi, có mặt trong số này.
Ông lo lắng không biết cuộc sống sẽ tiếp diễn như thế nào. “Giờ đây tôi
đang cố tìm một việc làm, nhưng quá nhiều người cũng đang đi kiếm việc.
Tôi có thể mất nhà, có quá nhiều hóa đơn cần thanh toán và ngân hàng có
thể kéo mất nhà của tôi”.
Dầu tràn không phải là vụ việc tồi tệ nhất đối với Louisiana – bang vẫn
đang trong thời kỳ khắc phục sự tàn phá của siêu bão Katrina năm 2005
và nhiều thập kỷ bờ biển bị xói mòn, nhưng đây rõ ràng lại là đòn giáng
mạnh tiếp theo vào những người gốc Việt sinh sống ở khu vực này. Một tờ
báo Pháp thậm chí còn cho rằng thảm họa này còn tệ hại hơn trận bão Katrina.
Siêu bão Katrina đã gần như quét sạch mọi thứ của hàng nghìn người dân.
Bão Katrina đổ bộ khi Nguyen và gia đình đã ra khỏi thành phố, nhưng
khi ông trở về, mọi thứ gần như bị bão lũ dọn sạch. Còn tàu của Chiem
đã bị hư hại rất nặng sau cơn bão và phải mất 6 tháng ông mới có thể
trở lại với biển. Cùng cộng đồng người Việt, Nguyen, Pham và Chiem đã
trụ lại, bắt tay vào cuộc mưu sinh từ đầu.